Verschil tussen Champagne, Prosecco en Cava

Het grote verschil tussen Champagne, Cava en Prosecco is het volgende. Bij Champagne ontstaan de bubbels tijdens een 2e gisting op de fles. Zo ook bij de Spaanse Cava. Bij de Italiaanse Prosecco ontstaat dit tijdens een 2e gisting in een grote RVS tank. Dit principe is veel makkelijker, sneller en dus goedkoper. Maar het is niet alleen goedkoper. De smaken zijn ook echt duidelijk verschillend. Bij een Champagne zijn de bubbels veel verfijnder en blijven langer in stand. Een Prosecco heeft de bubbels veel korter in het glas. De bubbels zelf zijn bij Champagne ook veel kleiner dan bij de Prosecco. De grootte van de bubbels geeft een indicatie van de kwaliteit. Hoe kleiner de bubbels hoe beter de kwaliteit! De bubbels in een glas Champagne blijven ook veel langer komen.  Wist je dat er in een fles Champagne meer dan 45 miljoen bubbels zitten?

Herkomst van Champagne

Champagne wordt gemaakt in het gebied Champagne in het Noord oosten van Frankrijk. Het is het meest noordelijke wijngebied van Frankrijk en ligt op zo’n 500 kilometer van Amsterdam. De mousserende wijn van de Champagne zijn een voorbeeld voor dit type wijn in de hele wereld. De kracht zit hem voor een groot deel in de bijzondere diversiteit van het gebied. Er is geen gebied in de wereld dat zijn herkomst zo goed heeft beschermd als dat Champagne dat doet. Geen enkele andere wijn mag de naam Champagne dragen en ook de term Champenoise mag niet meer worden gebruikt. De term Champenoise werd vroeger gebruikt om aan te geven dat de mousserende wijn gemaakt was net als Champagne (dus de 2e gisting en het ontstaan van de bubbels in de fles). De bescherming van Champagne gaat zelfs zo ver dat men in het Zwitserse dorp Champagne niet de dorpsnaam op het etiket van de eigen wijnen mocht vermelden!

De definitie van Champagne is een mousserende wijn die uit de Champagne streek komt, minimaal 15 maanden op fles heeft gerijpt en die een 2e gisting heeft gehad op fles door toevoeging van suiker en gist. Dat is heel eenvoudig gesteld. Maar dat is het helemaal niet. Champagne is een zeer complex product en wordt gemaakt op de grens van waar tot voorkort wijndruiven konden groeien (en dan met name rijpe).

Champagne ontstaat door een combinatie van factoren. Natuurlijk zijn de druiven van groot belang. De toegestane druiven voor Champagne zijn Pinot Noir, Pinot Meunier (beide blauwe druiven) en Chardonnay (wit). Nog belangrijker is het unieke terroir in het gebied. De ondergrond (terroir) bestaat deels uit lagen krijt (craie zoals men het daar noemt). Dit zijn lagen kalksteen wisselend in dikte in combinatie met klei. Daarnaast heb je de ligging van de wijngaarden. Deze kunnen op de heuvels in alle mogelijke richtingen liggen met elk zijn eigen voors en tegens.

Het oogst moment in Champagne is ook van groot belang. Pluk je vroeg of later met de kans op te hoog suikergehalte of juist te weinig en daardoor te veel zuren. Na de oogst gaan de druiven naar de kelder. Hier wordt eerst een gewone droge witte wijn gemaakt (nog zonder bubbels) als dit klaar is, gaat men pas Champagne maken. Men voegt aan de droge wijn wat suiker en gist toe om de 2e gisting te laten starten. Tijdens deze 2e gisting ontstaat er wat alcohol en koolzuur (bubbels) deze bubbels ontstaan dus in de fles en blijven daar. Tijdens de 2e gisting ontstaat er ook wat bezinksel(depot) welke ze door de flessen in een Pupitre te zetten steeds iets verder naar de kroonkurk van de fles zakken. Deze Pupitres zijn planken met gaten waar de flessen op de kop in worden gezet. Een Remueur draait deze flessen met de hand heel vakkundig zo dat aan het einde van de rijping de gistcellen precies onderin de fles zitten. Een goede Remueur kan maar liefst 50 tot 60.000 flessen per dag draaien! Dit handwerk kan tegenwoordig ook gedaan worden door een machine de Gyropallete die een bak vol flessen om de zoveel tijd een korte schok geeft en zodoende het bezinksel ook naar beneden zakt. Toch zijn er veel Champagne huizen die de remueur in dienst houden om zijn vakwerk waarvan men vind dat een machine dit niet net zo goed kan.

Als laatste gaat men bij Champagne over tot het degorgement. Hierbij haalt men de flessenhals van de Champagne door een ijskoud bad met stikstof waardoor het bezinksel bevriest. Men verwijderd de kroonkurk waarna het bezinksel en iets Champagne uit de fles plopt door de druk. Dan voegt men Champagne met wat liqueur d’expédition en suiker toe. De hoeveelheid suiker bepaald het type Champagne. Van non Dosage (geen suiker) Brut tot de hele zoete Doux. De Brut Champagne is veruit de meest gedronken Champagne ter wereld. De bubbels in Champagne zorgen voor veel druk. Dat is ook de reden dat Champagne in een dikke glazen fles zit. Een fles Champagne heeft een druk van 6 bar ongeveer 3 keer zoveel als een auto!

Champagne met Oud en Nieuw

Champagne drinken tijdens oud en nieuw en echt een traditie.  We gaan het nieuwe jaar letterlijk knallend tegemoet als we de kurk van de champagnefles halen. Maar waar komt dit precies vandaan? Dit heeft vooral met het knallen van de kurk te maken. Hier zit dus geen diepe gedachte achter maar bij een geslaagde oudejaarsavond hoort toch écht een glaasje champagne.

Houdbaarheid van Champagne

Champagnes zonder jaartal (non vintage) zijn doorgaans drie jaar houdbaar, drink daarom de fles liefst binnen 2 jaar.

Nog wat tips voor Champagne

• Bewaar de fles op een donkere en liefst koele plek tussen de 12 en 14 graden.
• Open de fles Champagne als volgt. Verwijder eerst het folie van de kurk. Meestal zit er een begin aan met een draadje waardoor je de folie er makkelijk af kunt krijgen. Verwijder daarna de muselet. Doe dit als volgt. Draai de ijzeren muselet los door hem 7 keer te draaien. Verwijder de kurk door de kurk vast te houden en de fles te draaien. Niet andersom! Draai de fles heel voorzichtig en hou de fles iets schuin. Door de druk komt de kurk vanzelf omhoog en de Champagne fles opent met een nette plop zonder dat er kostbare en heerlijke Champagne wordt gemorst.
• Serveer Champagne afhankelijk van het soort en het type tussen de 8 a 10 graden.
• Schenk de Champagne niet in cocktail glazen maar liever in een ruim wijnglas (bourgogne model).
• Serveer eens een Champagne tijdens een diner. Er is voor bijna elk gerecht wel een Champagne denkbaar. Daarbij is Champagne een opwekkende drank en zul je je energieker voelen dan wanneer je alleen wijn drinkt!

Op Wijnservice bieden wij Champagne aan van onder andere de volgende merken: Pol Roger, Taitinger, Dom Perignon en Moët & Chandon Champagne.